Refraktometr służy do badania współczynnika załamania światła różnych substancji, przede wszystkim cieczy. Generalna znane zależności pomiędzy współczynnikiem załamania światła a stężeniem danej substancji w roztworze powodują, że w praktyce refraktometry wykorzystuje się do badania stężeń. Pierwszym prawdziwym refraktometrem laboratoryjnym by opracowany w końcu XIX wieku refraktometr Abbego. Jest nadal używany, niemniej coraz częściej stosuje się refraktometry o konstrukcji oraz dokładności dostosowanej do konkretnych potrzeb. Dostępne są precyzyjne refraktometry laboratoryjne klasy RX z automatycznie termostatyzowanym gniazdem pomiarowym lub też refraktometry z automatyczną kompensacją temperatury. W prostych aplikacjach, nie wymagających wysokiej dokładności, są stosowane łatwe w obsłudze refraktometry lunetkowe MASTER.